REAGIM: Gjykata e Apelit dështon ta identifikojë dëmin që hidrocentralet e kundërligjshme i shkaktojnë Deçanit

Qendra për Raste Gjyqësore Strategjike (CSL), platformë e themeluar nga Grupi për Studime Juridike dhe Politike (GLPS), ju njofton se:
Gjykata e Apelit ka vendosur kundër Ambientit dhe Interesit të Qytetarëve në rastin e hidrocentraleve në Deçan
Qendra për Raste Gjyqësore Strategjike e konsideron skandaloze se si Gjykata e Apelit dështon ta identifikojë dëmin e qartë të pariparueshëm që hidrocentralet e kundërligjshme i shkaktojnë Deçanit, natyrës, banorëve paditës dhe të gjithë neve. Me një vendim të tillë, Gjykata e Apelit abuzon diskrecionin gjyqësor dhe mbështet kompanitë që dëmtojnë interesin publik, ato që shkatërrojnë ambientin në formë kriminale. Kështu, Gjykata e Apelit e ka vlerësuar më të rëndësishëm interesin financiar të Kelkos Energy Sh.p.k. se sa interesin e të gjithë qytetarëve të Kosovës. Me largimin e masës ndaj hidrocentraleve shkatërruese të natyrës në Deçan, Gjykata e Apelit ka dëmtuar rëndë besimin e qytetarëve në sistemin e drejtësisë në Kosovë dhe ka formuar dyshim të bazuar në paanshmërinë dhe pavarësinë e saj. Vendime të tilla e vënë edhe më shumë në pah nevojën urgjente për një veting të gjyqtarëve në Kosovë, ata të cilët po e humbin të ardhmen e këtij vendi, duke u shëndërruar në klientë të kompanive private me qasje keqpërdoruese ndaj ligjit.

Në kolegjin e përbërë nga Gjyqtarët Mehmet Ndrecaj, Delushe Halimi dhe Gani Avdiu, Gjykata e Apelit ka refuzuar kërkesën për pezullim të lejeve dhe licencave për hidrocentralet në Deçan, dhe kështu ka hequr masën e cila ua ndalonte operimin hidrocentraleve Deçani, Belaja dhe Lumbardhi II deri në një vendim përfundimtar të gjykatës. Gjykata e Apelit ka vlerësuar se tre banorët paditës të Deçanit nuk kanë dëshmuar se po u shkaktohet dëm i pariparueshëm, banorë të cilët tërë jetën kanë gëzuar bukurinë e Lumbardhit dhe natyrës përreth tij përpara se ajo të shkatërrohej për interesa private. Për më tepër, Gjykata e Apelit kishte konstatuar se shtyrja e ekzekutimit të lejeve do t’i shkaktonte dëm direkt të pariparueshëm Kelkos Energy Sh.p.k. “pasi që investimi për ndërtimin e [hidrocentralit] është i madh, dhe ky dëm në mënyrë indirekte do të ndikonte te një pjesë e banorëve (qytetarëve) të Deçanit që furnizohen me energji elektrike.” Madje si përfundim, Gjykata e Apelit kishte konstatuar në vendim se shtyrja e ekzekutimit të lejeve të hidrocentraleve në Deçan “do të ishte kundër interesit publik.”
Me anë të këtij vendimi Gjykata e Apelit dëmton natyrën dhe shkel të drejtat e qytetarëve, dhe minon drejtpërdrejt besimin e qytetarëve në institucionet e drejtësisë. Dhënia e lejeve për hidrocentrale në kundërshtim me ligjin duhet menjëherë të ndalohet dhe të ndëshkohet nga gjyqësori, sepse një praktikë e tillë e rrezikshme mund të sjell dëme në natyrë që asnjëherë nuk mund të riparohen.
Interesi publik për të mbrojtur natyrën dhe të mirat e saj duhet vënë gjithmonë përpara interesave të ngushta politike e klienteliste. Ne ua kemi me borxh gjeneratave të reja që ta ruajmë ambientin dhe të kundërshtojmë kompanitë dhe institucionet publike që për interesa private po e shkatërrojnë atë.

Me respekt,
Qendra për Raste Gjyqësore Strategjike

Gjykata Themelore përsëri vendos në favor të Mjedisit dhe Qytetarëve në rastin e “Parkut të Aventurave” në Gërmi 

Vendi ku planifikohej të ndërtohej “Parku i Aventurave” është zona më e pasur dhe më e rëndësishme e biodiversitetit në peisazhin e mbrojtur Gërmia, një zonë ku gjenden edhe pyjet e ahut më të vjetra dhe më të ruajtura në rajon. Me lëshimin e lejes mjedisore, Komuna e Prishtinës kishte shmangur kërkesat ligjore dhe përfshirjen e publikut në vendimmarrje për një projekt kaq të rëndësishëm për qytetarët dhe natyrën.

GLPS dhe Qytetarët Aktivë kishin dërguar padi kundër lejes komunale për Parkun e Aventurave dhe kishin kërkuar që të shtyhej ekzekutimi i kësaj leje deri sa gjykata të vendoste meritorisht për rastin.

Gjykata Themelore kishte aprovuar këtë kërkesë si të bazuar, por Gjykata e Apelit e kishte kthyer në rivendosje. Edhe pas vendimit të Gjykatës së Apelit, Gjykata Themelore përsëri ka aprovuar si të bazuar kërkesën e GLPS dhe Qytetarë Aktivë për shtyrjen e ekzekutimit të lejes për Parkun e Aventurave, duke konstatuar se paditëset kanë ofruar prova të besueshme të cilat vërtetojnë faktin se ekzekutimi i vendimit do të sillte dëm vështirë të riparueshëm dhe se shtyrja nuk është në kundërshtim me interesin publik.